Cechy ekonomiczne
Rzadkość
- Ogólnie – postępujący deficyt gruntów (wzrost liczby ludności, zmniejszająca się ilość zasobów nadających się do wykorzystania;
- Ograniczona podaż terenów przygotowanych do działalności inwestycyjnych (cecha w różnych okresach występująca w zróżnicowanym nasileniu);
- Przyrost obiektów wymaga określonego czasu i wymaga nakładów finansowych ; połączone to jest z małą elastycznością cenową popytu na nieruchomości (mała substytucyjność popytu).
Lokalizacja
- Lokalizacja w decydujący sposób przesadza o cechach ekonomicznych i fizycznych położenia;
- Decydujące znaczenie mają cechy ekonomiczne położenia (dostępność miejsc zatrudnienia, dostępność szeroko rozumianych usług, jakość możliwości komunikacyjnych);
- Położenie jako jeden z decydujących czynników określających sposób użytkowania nieruchomości i jej wartości ;
- Kształtowanie się „niższ” lokalizacyjnych do, których spływają inwestycje w nieruchomości (głównie względy ekonomiczne ale także względy prestiżowe).
Współzależność
- Cecha przejawiająca się we wzajemnej interakcji sposobów użytkowania, dokonywanych zmian funkcji obszaru na, na którym lokalizowana jest nieruchomość i wpływu tych zmian na wartość nieruchomości;
- W efekcie wyjściowa jakość samej nieruchomości gruntowej i jej zabudowań może mieć drugorzędny wpływ na kształtowanie się wartości.
Wysoka kapitałochłonność
- Wysokie nakłady na zakup gruntu i wybudowanie obiektu;
- Długi okres zwrotu wyłożonego kapitału;
- Potrzeba sięgania po finansowanie ze źródeł obcych;
- Relatywnie długa żywotność ekonomiczna;
- Konieczność ponoszenia nakładów modernizacyjnych.
Cechy fizyczne
Stałość w miejscu (immobilność)
- Lokalny charakter rynku nieruchomość:
– stałość jest właściwością samego gruntu i naniesień trwale z gruntem związanych,
– nieruchomość „czeka” na popyt w konkretnej lokalizacji,
– wartość nieruchomości wynikiem wypadkowej zmian zachodzących pomiędzy popytem a podażą na lokalnym rynku;
- Wartość nieruchomości podatna na zmiany w otoczeniu:
– wpływ zmian fizycznych i ekonomicznych w otoczeniu;
- Nieruchomość jako dobre zabezpieczenie kredytów
– hipoteka na nieruchomości;
Trwałość
- wieczna trwałość ziemi,
- długowieczność naniesień budowlanych (np. od 20 – 30 lat budowle, od 80 – 120 budynki mieszkalne),
- fizyczna odporność na zniszczenie powoduje iż nieruchomość może być wykorzystywana jako lokata kapitału lub jego zabezpieczenie;
Różnorodność
- Każda nieruchomość gruntowa ma określony indywidualny charakter (kształt, wielkość, nachylenie, skomunikowanie z otoczeniem, przydatność do określonych naniesień);
- Zróżnicowany i nieczęsto indywidualny charakter mają naniesienia na nieruchomości;
- Utrudnienie w porównywaniu nieruchomości (jedno z podstawowych podejść wyceny).
Niepodzielność
- Niepodzielność wynikająca z istoty nieruchomości (niemożliwość rozdzielenia gruntu i naniesień, ograniczona możliwość fizycznego podziału obiektów kubaturowych;
- Znaczne trudności podzielenia kapitału zainwestowanego w nieruchomości i np. odzyskania jego części;
- Trudności z dopasowaniem przestrzeni do zmieniających się warunków gospodarowania lub sytuacji finansowej podmiotu.
Cechy instytucjonalno – prawne
Rodzaje praw do nieruchomości
- Prawa bezwzględne nazywane prawami rzeczowymi
– własność,
– użytkowanie wieczyste,
– ograniczone prawa rzeczowe - Prawa względne, do których zalicza się prawa zobowiązaniowe
Ograniczenia praw do nieruchomości przez państwo i władze municypalne
- Podatki i opłaty:
– podatki od nieruchomości,
– opłaty za użytkowanie wieczyste i ich aktualizacja nawiązująca do wzrostu wartości rynkowej gruntu,
– opłaty adiacenckie z tytułu wzrostu wartości gruntów (budowa infrastruktury, podział gruntu);
– opłata planistyczna z tytułu wzrostu wartości gruntu na skutek zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego,
– opłaty z tytułu wyłączenia gruntu z produkcji rolnej i leśnej.
- Wywłaszczenia:
– przejęcie własności prywatnej przeznaczonej na cele publiczne, za słusznym odszkodowaniem.
- Ograniczenia wynikające z zasad racjonalnego wykorzystania ziemi, współżycia społecznego , zasad porządku publicznego i ochrony obywateli:
– plany zagospodarowania przestrzennego,
– prawo budowlane,
– ograniczenia w sposobie użytkowania,
– przepisy związane z ochroną zdrowia i bezpieczeństwem,
– przepisy związane z ochrona gruntów rolnych i leśnych,
– ochrona środowiska,
– gospodarowanie zasobem nieruchomości państwowych i komunalnych (ustawa o gospodarce nieruchomościami). - Przejmowanie na skarb państwa nieruchomości nie przejętych przez spadkobierców
Zawody związane z obsługą nieruchomości i ich organizacje
- Zawody: rzeczoznawca majątkowy, pośrednik w obrocie nieruchomościami i zarządca; ich rola i wpływ na kształtowanie się rynku nieruchomości;
- Rola standardów zawodowych i zasad etycznych wypracowanych przez te zawody i wprowadzanych w życie przez ich organizacje.